Voor nieuwbouwwoningen en grondige verbouwingen in Vlaanderen moet je afvalwater en regenwater verplicht apart afvoeren. Ook is het wettelijk verplicht om afvalwater te filteren en te hergebruiken.
Voor de zuivering van huishoudelijk afvalwater zijn het Vlaamse Gewest, de gemeenten én de waterverbruikers zelf verantwoordelijk. Eigenaars van het gebouw zijn verplicht om, op eigen kosten, aan te sluiten op de riolering. Als er geen riolering ligt, zal je dus zelf het water moeten zuiveren vooraleer het te lozen.
Hoe moet ik mijn afvalwater juist opvangen en afvoeren?
Hoe en waar je huishoudelijk afvalwater moet lozen, hangt af van het gebied waarin je bouwt of verbouwt. Er zijn 5 zones met elk hun eigen regels:
- Centraal gebied: riolering in de straat.
- Collectief geoptimaliseerd buitengebied: riolering in de straat.
- Collectief te optimaliseren buitengebied: septische put in afwachting van riolering in de straat.
- Individueel te optimaliseren buitengebied: individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater (IBA) nog te plaatsen.
- Individueel geoptimaliseerd buitengebied: individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater (IBA) nog te plaatsen.
De ligging van je woning is dus bepalend voor de manier van opvangen en afvoeren.
Onderstaande afbeelding van de Vlaamse Milieumaatschappij geeft een duidelijk voorbeeld van de verschillende zones.
Zoals hierboven beschreven, bestaan er 3 manieren om afvalwater op te vangen en af te voeren:
Riolering in de straat
Wanneer je woning gelegen is in het centraal gebied of het collectief geoptimaliseerd buitengebied, is in de straat altijd een riolering aanwezig. Je bent daarom verplicht om je afvalwater hierop aan te sluiten. Dit geldt ook voor lager gelegen percelen en kelders. Voor een efficiënte aansluiting is een pomp dus noodzakelijk.
In uitzonderlijke omstandigheden moet je je niet houden aan deze verplichting. Dat is bijvoorbeeld het geval als de afstand tussen je woning en de riolering meer dan 250 meter bedraagt of als de aansluiting via een of meerdere percelen moet gebeuren. Het alternatief is dan om het afvalwater te zuiveren met een IBA. (Hierover later meer)
Septische put in afwachting van riolering in de straat
Ligt je woning in het collectief te optimaliseren buitengebied? Dan is er nog geen rioolaansluiting naar een werkende waterzuiveringsinstallatie aanwezig. Je hebt 3 opties om je afvalwater af te voeren:
- Een lozing in riool dat nog niet is aangesloten op een zuiveringsinstallatie.
- Een lozing in een gracht.
- Een indirecte lozing in de bodem. Ook wel sterfput genoemd.
In afwachting van de aansluiting op de waterzuivering ben je verplicht om al je afvalwater te zuiveren in een septische put. Deze geeft een minimale behandeling aan het water omdat bezinkbare en zwevende delen afgescheiden worden en ruw afvalwater vloeibaar wordt gemaakt. Deze zuivering is onvoldoende om als individuele behandeling te dienen, maar vormt wel een perfecte voorbehandeling.
Let op: als de put voor meer dan 70% gevuld is met septisch materiaal ben je verplicht om deze af te voeren. Dit moet gebeuren door een erkend ruimer aangezien het verboden is om te lozen in een openbaar riool.
Individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater (IBA)
Een woning in individueel te optimaliseren en geoptimaliseerd buitengebied is niet voorzien van riolering. Hierdoor zal je dus zelf het afvalwater moeten zuiveren met een individuele behandelingsinstallatie.
Een IBA zuivert je afvalwater in drie stappen:
- De voorbehandeling.
- De biologische zuivering.
- De nabehandeling.
Recuperatie van restwarmte uit afvalwater: riothermie
Het rioolstelsel heeft een groot aanbod aan thermische energie waar momenteel weinig gebruik van wordt gemaakt. Met een warmtewisselaar kan je eenvoudig je gebruikte warmte uit je afvalwater terugwinnen.
Dit systeem zorgt ervoor dat je vers water wordt voorgewarmd zodat je minder primaire energie nodig hebt. Dat levert jou een mooie besparing op je energiefactuur en lagere ecologische voetafdruk op! Riothermie vormt dus een mooie oplossing om sneller het energielabel A te behalen.
